Hoe maak je een goede enquête 3 – vraagstelling en structuur van de enquête

Welkom. Vandaag behandelen we het thema van de vraagopstelling, vervolgens leggen we de belangrijkste principes om de vragen in de juiste volgorde te zetten uit en ten slotte presenteren we enkele voorbeelden van het formuleren van vragen. Hiermee sluiten we het gedeelte over de basis voor het opstellen van enquêtes af. Na lezing van alle delen van deze serie zou je in staat moeten zijn je eigen enquête op te stellen.

Trucjes voor het opstellen van vragen?

Wil je een geweldige enquête maken, dan zou je rekening moeten houden met het feit dat je de enquête niet voor jezelf opstelt, maar voor respondenten. Als je het zo goed mogelijk retourneren van vragenlijsten wil bereiken, moet je de enquête aan de doelgroep aanpassen. De eerste stap daarvoor is de correcte formulering van de vragen.

Vraag naar directe ervaringen

Als je een vraag stelt over een ervaring die de respondent niet heeft gehad, zal het moeilijk zijn om een antwoord te krijgen. Als iemand toch de vraag beantwoordt, zal het antwoord waarschijnlijk niet echt bruikbaar zijn. De volgende voorkomende fout zijn de „ voorwaardelijke vragen (Hoe zou, als je?). Deze formulering is kwalitatief niet geschikt.

Voorbeeld:

• Foutief: Hoe zou onze garage volgens u beter kunnen functioneren?
• Correct: Is er iets wat u niet aan onze garage waardeert?

Stel maar één vraag

Als je in één vraag twee of meer informaties wil verkrijgen, kan dat de respondent in de war brengen. Je loopt dan het risico dat je waardeloze en irrelevante antwoorden krijgt. Als het thema waarover je antwoorden wil verkrijgen te complex is, dan verdeel je de hoofdvraag onder in meerdere eenvoudige vragen. De enquête zal dan duidelijker en begrijpelijker worden.

Voorbeeld:

• Foutief: Wat zijn volgens u onze goede en slechte eigenschappen?
• Correct:
  • Vraag 1 – Wat zijn volgens u onze slechte eigenschappen?
  • Vraag 2 – Wat zijn volgens u onze goede eigenschappen?

Gebruik begrijpelijke en algemeen bekende begrippen

Het gebruik van begrijpelijke begrippen is een heel belangrijke factor om hoogwaardige antwoorden te verkrijgen. Als de respondent een begrip niet begrijpt, zal hij waarschijnlijk het verkeerde antwoord geven, hij zal zelfs gissen of een antwoord bedenken. Gebruik dus geen ingewikkelde of vreemde woorden die de respondenten wellicht niet zullen kennen.

Voorbeeld:

• Foutief: Denkt u dat het genotype invloed op het fenotype heeft?
• Correct: Denkt u dat genen invloed op het uiterlijk van organismen hebben?

Stel eenvoudige vragen

Als je vragen opstelt moet je een eenvoudige formulering gebruiken. Te ingewikkelde en te lange vragen kunnen respondenten in de war brengen of zelfs ontmoedigen.

Voorbeeld:

• Foutief: Wat is uw gevoel na de ondergane procedure die u in ons nieuw geopende ontspannings- en massagecentrum in de Ontspanningsstraat in Praag had om u van uw pijn en vermoeidheid af te helpen.
• Correct: Hoe voelt u zich na de ondergane hoofdmassage?

Let goed op dat elke vraag met een vraagteken eindigt

Check altijd of de vragen in je enquête wel met een vraagteken eindigen. Hoewel het maar een klein leestekentje is, heeft het grote invloed op het invullen van de enquête. Vermijd grammaticale en feitelijke fouten, dat verhoogt de betrouwbaarheid van de vragenlijst.

Hoe rangschik je de vragen?

De correcte structuur van de enquête zal je helpen om zowel hoogwaardigder antwoorden van respondenten te krijgen als om meer vragenlijsten retour te ontvangen. Als je je vragen in de enquête slecht organiseert, kan dat de respondent volledig ontmoedigen en hij zal de vragenlijst niet invullen.

Introductievragen

De introductievragen zijn voor iedere respondent als volgt:

• Aangenaam
• Interessant
• Eenvoudig

Dit soort vragen dienen om de aandacht van respondenten te trekken en om de respondent het gevoel te geven dat het invullen van de vragenlijst gemakkelijk is.

Gevoelige thema‘s

Gevoelige vragen kunnen het beste op een niet al te opvallende plaats gezet worden. Die mogen zich in geen geval aan het begin van de vragenlijst bevinden. De beste oplossing is om deze vragen geleidelijk te presenteren, van de minst gevoelige naar de meest gevoelige. De respondent zal de vragenlijst minder confronterend vinden en de kans dat hij de enquête zal invullen wordt groter.

Voorbeeld:

• Vraag 1 – Wat is uw godsdienst?
• Vraag 2 – Ondersteunt u een politieke partij financieel?

Opm. Als deze vragen zich aan het begin van de enquête bevinden, bestaat het gevaar dat weinig respondenten het hele formulier zullen invullen. Plaats altijd gevoelige vragen bij vragen die contextueel met elkaar verbonden zijn.

Eindvragen

Persoonlijke en demografische gegevens van respondenten, zoals leeftijd, geslacht, woonplaats, worden doorgaans aan het eind van de enquête geplaatst. In uitzonderlijke gevallen worden ze onder de vragen geplaatst die betrekking hebben op de persoonlijke gegevens.

De gehele conceptie van de enquête

• • We raden je aan om de vraagtypes af te wisselen:

Om de invulling van de vragenlijst aangenamer te maken, wissel je de vraagtypes af. De vragenlijst zal dan gevarieerder en makkelijker in te vullen zijn.

• • Rangschik gelijksoortige vragen bij elkaar:

Probeer altijd de soortgelijke vragen zo dichtbij mogelijk bij elkaar te plaatsen. Daardoor kan de respondent zich beter oriёnteren. De vragen in een ondoordachte volgorde zetten is niet goed.

In het volgende deel hebben we het over de online enquête en de voor- en de nadelen ervan.
Mocht je vragen, suggesties en opmerkingen hebben (niet alleen de serie betreffend), dan kun je altijd contact met ons opnemen via
Facebook, Twitter, G+ of e-mail.

Less ook:

• Hoe stel je een goede enquête op?
• Hoe stel je een goede enquête op 2 – De vragen in de enquête